Wat is fundamentele analyse? | Beleggen met fundamentele analyse
Op de beurs kan je twee verschillende type analisten onderscheiden, we kunnen onderscheid maken tussen de fundamenteel analisten en tussen technisch analisten. In dit artikel: Wat is fundamentele analyse?
Wat is fundamentele analyse
Een fundamenteel analist zal op basis van de beschikbare cijfers opzoek gaan naar aandelen die fors lager staan gewaardeerd dan de daadwerkelijke waarde. De gedachte is dat aandelen vroeg of laat altijd richting hun reële waarde gaan. Een fundamenteel analist waardeert een aandeel alsof hij van plan is het bedrijf in zijn geheel over te nemen.
De daadwerkelijke waarde is te bepalen door te kijken naar de boekwaarde of naar de intrinsieke waarde van een aandeel. Bij de boekwaarde kijk je vooral naar wat het bedrijf oplevert als je het vandaag de dag zou liquideren. Bij de intrinsieke waarde ga je proberen in te schatten hoe groot de toekomstige winsten van een bedrijf zijn. Vervolgens moet je de toekomstige winsten contant maken. Het is vaak niet eenvoudig om de toekomstige winsten goed in te schatten. De winst van volgend jaar zal nog wel gaan, maar of een bedrijf met 4% groeit of met 7% per jaar maakt voor de winst over 10 jaar nogal uit.
Stel bedrijf verdient €100,- per jaar en dat groeit met 4% per jaar en bedrijf B verdient €80,- per jaar maar groeit met 7%. Verder zijn alle fundamentals gelijk. Welk bedrijf zou jij over 10 jaar het liefst in portefeuille hebben?
Bedrijf A verdient over 10 jaar: 100×1,04^10 = 148
Bedrijf B verdient over 10 jaar: 80×1,07^10= 157,3
Hoe bepaal je de waarde van een aandeel?
Er zijn tal van manieren om aandelen te waarderen. De meest succesvolle beursgoeroes passen ook allerlei verschillende ratio’s toe om de waarde van een aandeel te bepalen. Hierin zijn dus meerdere methoden toepasbaar. Bekekende waarde beleggers als Warren Buffet & Benjamin Graham kopen alleen aandelen als deze fors ondergewaardeerd zijn volgend hun berekening. Door alleen aandelen te kopen die fors lager geprijsd zijn dan de daadwerkelijke waarde zit er altijd een ruime veiligheidsmarge in de aankoopprijs.
Daarnaast hanteerde een superbelegger als Peter Lynch verschillende criteria voor verschillende soorten aandelen. Je kan een kapitaalintensief bedrijf als een luchtvaartbedrijf, of staalproducent immers niet vergelijken met een financiële instelling of supermarkt. Wat veel beursgoeroes dan ook doen is kijken naar de waardering van een aandeel ten opzichte van de markt waarin het opereert. Hierdoor ontstaan een eerlijke vergelijking. En kan je vaststellen of de waardering in lijn is met het marktgemiddelde of dat er sprake is van een over- of onderwaardering van het aandeel.
Waar moet je naar kijken bij fundamentele analyse
Een fundamentele analyse is vooral veel lezen en kijken naar de resultatenrekening en balans over meerdere jaren. Een bedrijf kan over 1 jaar goed gepresteerd hebben maar als de winst eenmalig is dan heb je hier in de toekomst uiteraard niets aan. Naast vooral lezen zijn er een aantal andere zaken die relevant zijn voor de toekomst van een bedrijf. Aan de hand van een balans kan je al vrij snel zien wat de financiële situatie van een bedrijf is. Veel fundamenteel analisten houden niet van bedrijven met flinke schulden, immers wanneer het even tegenzit met de winst kan een bedrijf met hoge schulden gemakkelijk in de problemen komen. Een positief signaal is als een bedrijf met forse schulden deze schulden jaarlijks weet terug te brengen. Het risico blijft aanwezig maar neemt af, daarnaast geeft het aan dat het management het probleem heeft gesignaleerd en serieus oppakt.
De balans zegt niets over de winstgevendheid van een bedrijf, daarvoor moeten we naar de resultatenrekening van het bedrijf kijken. Aan de resultaten rekening kunnen we aflezen wat de inkomsten en uitgaven van een bedrijf gedurende één jaar zijn. Positieve indicatoren zijn een stijgende omzet, een hoge en stijgende brutomarge en rente uitgaven die meermaals te betalen zijn uit de winst. Ook is het van belang om de kasstroom te letten. Door het wijzigen van een boekhoudmethode of andere trucs is het mogelijk de winst op te vijzelen. De operationele kasstroom is echter een gegeven. Het is dan ook van belang dat de operationele kasstroom groter is dan de gerapporteerde nettowinst.
Ratio’s om een aandeel te waarderen
Veel ratio’s zijn tegenwoordig via sites eenvoudig te achterhalen. Op nl.investing.com kan je van de meeste beursgenoteerde bedrijven eenvoudig de ratio’s over het afgelopen boekjaar bekijken. Wel is het verstandig om de ratio’s over meerdere jaren te vergelijken. Als jaar op jaar de omzet of marge daalt is dat geen goed teken. Onderstaande ratio’s zijn de veel gebruikte ratio’s. Er zijn echter meer manieren om een aandeel te waarderen.
Winst per aandeel: De winst per aandeel is een relatief eenvoudig uit te rekenen indicator. Je deelt de totale winst van het bedrijf door het aantal uitstaande aandelen. Deze gegevens heb je nodig om de koerswinst verhouding uit te rekenen.
Koerswinstverhouding: de meest gebruikte indicator is waarschijnlijk wel de Koers/Winstverhouding. Deze ratio berekent u door de aandeelkoers te delen door de winst per aandeel. Dit geeft aan hoe vaak u de winst moet betalen om 1 aandeel in bezit te krijgen. Als dit onder het gemiddelde van de benchmark ligt is dat een positief teken.
Rentabiliteit op eigen vermogen: Je deelt de EBIT(winst voor belasting)/ eigen vermogen*100%.
Rentabiliteit op het totaal vermogen: Je deelt de EBIT(winst voor belasting + betaalde rente)/totaal vermogen(eigen vermogen + schulden) *100%. Met deze ratio weet je wat het rendement op het totaal geïnvesteerde vermogen is. Als deze ratio hoger is dan het rendement op eigen vermogen, maakt het bedrijf winst over het vreemd vermogen.
Brutomarge: De brutomarge van een bedrijf kan je berekenen door de EBIT/Omzet *100% te berekenen. Hoe hoger de brutomarge, hoe beter een bedrijf in staat is klappen op te vangen. De brutomarge is ook een mooie indicator om een bedrijf te vergelijken met zijn sectorgenoten.
PEG ratio: De koerswinst ratio/de winstgroei, met deze ratio bereken je de koerswinst ten opzichte van de verwachte groei van de omzet. Hoe lager de PEG ratio hoe goedkoper een bedrijf is gewaardeerd ten opzicht van de toekomstige winsten. In theorie heeft een bedrijf een correcte waarde als de PEG ratio precies 1 is. Onder 1 is een bedrijf ondergewaardeerd, boven 1 is het bedrijf overgewaardeerd. Er zijn 2 zaken die aandacht vragen. Allereerst kan de K/W over 1 jaar een vertekend beeld geven door een eenmalig hogere of lagere winst. Ook kan je de toekomstige winstgroei slechts inschatten, waardoor je er per definitie iets naast zit.
Waar moet je op letten bij een koopwaardig aandeel
Een bedrijf moet niet alleen goede cijfers kunnen overleggen en ondergewaardeerd zijn, iemand als Buffet kijkt ook nog naar andere fundamentele zaken waaruit blijkt dat we met een solide onderneming te maken hebben.
Marktpositie: Heeft het bedrijf een leidende positie? Of is het product of dienst van dit bedrijf inwisselbaar voor een concurrent. Het helpt enorm als het bedrijf competitieve voordelen heeft zoals een sterke merknaam of de laagste kosten in zijn sector.
Concurrentie: Is het product/dienst van het bedrijf over 10 jaar nog relevant of is er een aannemelijk risico dat een concurrent met een verbeterd product of innovatie op de markt is gekomen waardoor de positie van het bedrijf in gevaar komt. Denk aan Nokia, destijds de absolute leider in mobiele telefonie, echter was het niet opgewassen tegen de introductie van de smartphone.
Management: Een lastig punt, maar een sterk en betrouwbaar management is essentieel voor een bedrijf. Ideaal is helemaal als het management ook flinke aandelenpakketten bezit. Hiermee heeft het management hetzelfde belang als de aandeelhouder.
Rendement op kapitaal: Een bedrijf dat een hoog rendement op het geïnvesteerd kapitaal genereert zijn minder risicovolle investeringen dan bedrijven met een lager rendement. Met een hoog rendement kan je immers een stootje hebben, terwijl je met een laag rendement bij een kleine tegenvaller direct in de problemen kan komen.
Groei van het bedrijf: Hoe goed weet het management van het bedrijf de winsten van het bedrijf om te zetten in waarde. Weet het met deze winsten te investeren in groei? Indien het bedrijf geen groei kansen ziet, zal het de overtallige winsten waarschijnlijk uitkeren in de vorm van dividend of de aandeelhouderswaarde vergroten door het inkopen van eigen aandelen.
Welke aandelen lenen zich het best voor fundamentele analyse
Doordat je de toekomstige waarde van een bedrijf probeert te bepalen zijn bedrijven die voorspelbaar zijn het meest geschikt voor fundamentele analyse. Het is niet voor niets dat Warren Buffet alleen wil investeren in bedrijven die hij begrijpt. Bedrijven die voorspelbaar zijn, zijn vaak bedrijven die producten/diensten leveren die continue worden afgenomen. Denk aan een producent van tandpasta, een supermarkt, een verzekeraar. Groei aandelen lenen zich wat minder voor klassieke fundamentele analyse. Het zal immers niet vaak voorkomen dat een goed groeibedrijf noteert tegen een Koers/Winst verhouding van 10-15. Daarnaast kan een bedrijf nu wel met 30% per jaar groeien, het is natuurlijk erg lastig in te schatten hoe lang een bedrijf dat tempo weet vol te houden. Als het bedrijf over 5 jaar nog met 10% groeit is dat nog steeds super, maar is het wel een heel stuk minder waard dan wanneer het 30% weet te groeien.
Technische analyse en fundamentele analyse
Het grote verschil tussen technisch analisten en fundamenteel analisten is dat met fundamentele analyse wordt gekeken naar de waarde van een aandeel. De basis hiervan is een fundamentele analyse van het bedrijf waarbij wordt gekeken naar de bezittingen van een bedrijf en de verwachte winsten uit de toekomst. Bij technische analyse wordt veronderstelt dat alle beschikbare informatie in de koers is verwerkt en wordt slechts nog naar de richting gekeken. Is er sprake van een patroon, welke trend is gaande, wat zijn de verhandelde volumes etc.
Hoe betrouwbaar is fundamentele analyse
Niemand kan in de toekomst kijken, ook met fundamentele analyse lukt dat niet. Wel is het zo dat je met een fundamentele analyse grondig onderzoek doet naar de waarde van een bedrijf. Hiermee heb je een voorsprong op de meeste beleggers die zonder dit onderzoek aandelen kopen. Ook weet je voor jezelf waarom je een aandeel gekocht hebt. Door deze kennis ben je ook instaat om te beoordelen of het aandeel nog in jouw portefeuille past. Of dat er onderliggend zaken dusdanig zijn veranderd dat het verkopen van het aandeel overwogen moet worden.
Het is dan ook zeer aan te raden de motivatie van jouw aankoop ergens te noteren en periodiek te beoordelen hoe jouw portefeuille er voor staat. Klopt het verhaal nog met het moment waarop je de aandelen kocht?
Meer leren over fundamentele analyse?
Naast zijn boek biedt Rowan Nijboer ook een lidmaatschap aan. Bij dit lidmaatschap krijg je toegang tot o.a masterclasses, analyse’s van aandelen, trainingen, een inkijkje in zijn portefeuille. Als je wilt beleggen in individuele aandelen, maar eigenlijk niet weet hoe je dit doet kan dit een waardevolle investering in jezelf zijn. In tegenstelling tot vele anderen is Nijboer niet iemand die belooft dat ze snel rijk zult worden. Wel heeft hij een nuchter en realistisch verhaal over het selecteren van individuele aandelen. zijn grote voorbeeld is, hoe kan het ook anders Warren Buffet en met een gemiddeld rendement van 17,5% over de laatste 11 jaar komt hij behoorlijk in de buurt.
* Beleggen kent risico’s, u kunt (een deel van) uw inleg verliezen.
